Schoonebeek ligt in het mooie Zuidoost Drenthe, op de grens van Nederland en Duitsland. Volgens een sage wordt haar naam ontleend aan de “Schone Rebekke” die er een buitenechtelijk kind zou hebben gebaard.
De werkelijkheid is minder romantisch: Schoonebeek ontleend haar naam aan een beek met schoon water die door het veen met haar zwarte wateren stroomde. Dit een rustig en mooi vakantiegebied, ideaal voor een vakantiehuis met privé zwembad.
Van veen naar olie
Schoonebeek is rond 1250 ontstaan bij de ontginning van het veen. Na 1950 groeide het als kool omdat er olie gevonden werd. Die werd uit de grond opgepompt met de zogenoemde ja-knikkers. De NAM bouwde in die tijd huizen voor haar medewerkers en vervoerde ze naar de olievelden met eigen bussen.
De ja-knikker is een verouderde manier van oliewinning. Alles bij elkaar zijn er zo’n 250 miljoen vaten olie opgepompt. De laatste is in 1996 buiten bedrijf gesteld. Uiteraard staat er eentje als rijksmonument in het centrum van Schoonebeek. In de historische hoeve in het centrum is een overzichtstentoonstelling van de NAM te zien.
Het ja-knikker monument in Schoonebeek
Nieuwe technieken
Vanaf 2010 wordt de olie (95% water, 5% olie) weer gewonnen, nu met stoominjectie. De restwarmte van een warmtekracht centrale verhit het water tot stoom. Daar wordt de olie mee opgepompt en tegelijk stroom opgewekt. De olie verdwijnt over de grens naar Duitsland, naar Lingen.
Olieramp
Op 8 november 1976 werd Schoonebeek bedolven onder een zwarte nevel van olie, stoom en modder. De afsluiter van de 800 meter diepe put S457 was kapotgegaan. Het lukte de technici van de NAM pas dinsdagavond de olieput te dichten. Het heeft drie maanden geduurd voordat Schoonebeek weer schoon was.
Grensdorp
Schoonebeek is een grensdorp en vooral agrarisch. Op de uitgestrekte landerijen stonden vroeger geïsoleerde schuren. Deze zogenaamde Bo’s waren slaapplaatsen voor het jonge vee en hun herder. De Wils Boo en de Hermans Boo zijn een bezoekje waard.
De historische hoeve met daarnaast de NAM tentoonstelling
Heerlijk op vakantie rondom Schoonebeek
De grensstreek tussen Drente en het Duitse Uelsen is een gevarieerd vakantiegebied. Zowel vanuit een vakantiehuis aan de Nederlandse kant, als vanuit een huis met zwembad in het Duitse deel heeft u op korte afstand leuke dingen te zien. Een tochtje naar Ootmarsum is bijvoorbeeld aanrader. Gezellige shopstad, veel kunst en een mooi authentiek centrum.